Sinds juli 2021 is de Wet Meer Ruimte voor Nieuwe Scholen in werking getreden. Deze wet heeft tot gevolg gehad dat de systematiek voor het stichten van een nieuwe school (of het verzelfstandigen van een dislocatie of nevenvestiging) veranderd is. Het kabinet wilde met deze wet meer ruimte maken voor nieuw onderwijsaanbod en het aanbod beter laten aansluiten bij de wensen van ouders en leerlingen. Wat kunnen we na de eerste drie jaar concluderen?
Om een nieuwe bekostigde school te kunnen stichten, moeten initiatiefnemers van de nieuwe scholen aantonen dat er voldoende belangstelling is door middel van ouderverklaringen of bij uitzondering een marktonderzoek. Om ouderverklaringen te verzamelen, kunnen de initiatiefnemers ouders benaderen die binnen een straal van zes kilometer van de nieuwe beoogde basisschool wonen (voor VO scholen geldt een straal van 15 kilometer).
Maar hoe ga je verklaringen werven in een nieuwbouwwijk waar nog (bijna) niemand woont?
Dat blijkt een lastige opgave te zijn. Zeker als de initiatiefnemer niet in aanmerking komt voor het uitvoeren van een marktonderzoek. Bestaande schoolbesturen kunnen in enkele gevallen ouders op bestaande scholen binnen de 6 kilometer vragen hen te helpen om te komen tot een nieuwe school. Een ouderverklaring betreft namelijk geen ‘inschrijving’ op de betreffende nieuwe school, maar enkel een verklaring waarin de belangstelling kenbaar wordt gemaakt.
Dat was niet de doelstelling van de nieuwe wet.
Maar wat als dit niet lukt? En welke opties blijven er eigenlijk over voor het schoolbestuur als het geen andere school binnen die 6 kilometer straal heeft staan? Of wat als er meerdere initiatiefnemers zich melden voor één onderwijslocatie in de nieuwe wijk? Werven in omliggende wijken kan bovendien concurrentie tussen scholen in de hand werken. Dat was niet de doelstelling van de nieuwe wet.
Op zoek naar een oplossing
Zowel schoolbesturen als gemeenten hebben er belang bij dat er in (grote) nieuwbouwwijken uiteindelijk wel nieuwe scholen worden gesticht, en bij voorkeur afgestemd op het moment dat de eerste woningen worden opgeleverd. Het starten van een dislocatie kan mogelijk de enige oplossing bieden in deze situatie. Het schoolbestuur start een dislocatie op de plek van de nieuwe beoogde school. Wanneer de dislocatie op termijn aan de stichtingsnorm voldoet, zou de dislocatie verzelfstandigd kunnen worden. Een dislocatie wordt echter niet bekostigd en is niet bij bekend bij DUO als aparte locatie. Schoolbesturen en gemeente zullen hierover tijdig met elkaar in gesprek moeten en bij voorkeur moeten werken aan een gezamenlijke lange termijn strategie.
Een werkbaar alternatief binnen de wet is dus nog niet gevonden. Er zijn schoolbesturen die hebben aangegeven te wachten op een wetswijziging omdat de wet Meer Ruimte voor Nieuwe Scholen de procedure te tijdrovend, zwaar en onzeker maakt.
Tot die tijd is het zoeken, en in goed overleg met de gemeente kijken naar oplossingen. We denken graag met u mee.
Vanaf de start van EtuConsult is er een sterke en prettige samenwerking geweest met Penta Rho. Gezamenlijk werkten beide organisaties aan uiteenlopende projecten in binnen- en buitenland. Deze samenwerking krijgt nu een nieuwe, intensievere vorm.
In het Onderwijsakkoord is afgesproken dat er vanaf schooljaar 2022-2023 structurele middelen beschikbaar zijn voor de verlichting van werkdruk. In de CAO VO zijn afspraken gemaakt over de besteding van dit bedrag. Scholen bepalen samen met de medewerkers wat passende, collectieve maatregelen zijn om de (ervaren) werkdruk te verminderen. Het is van belang dat er gekeken wordt naar de school specifieke situatie, zodat medewerkers zoveel mogelijk in staat worden gesteld om te doen wat zij het beste doen: het verzorgen van goed onderwijs. Om te komen tot een plan geven we zes tips.
Verschillende ontwikkelingen op scholen maken het gewenst om nieuw taakbeleid te ontwikkelen. Wat ooit werkte, is nu vaak niet meer toereikend. Zo sluit het bestaande taakbeleid vaak niet meer aan bij de kaders vanuit de cao VO, werkt het niet bevorderend voor de werkdrukbeleving van docenten of sluit het niet meer aan bij de professionele cultuur of de onderwijsontwikkelingen in de school.